« ΣΧΕΣΙΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ-ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΟΥ, ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ (ΔΙΚΑΙΟΥ ΙΕΡΑΣ ΣΚΗΤΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ) »

     «Είναι φοβερά κατάθεσις αυτή. Πολλές φορές, βέβαια, ξεκινά κανείς από καθαρώς εμπαθή τοποθέτησι, ίσως και πεπλανημένη δια πολλούς λόγους. Διδάχθηκε διαφορετικά τα πράγματα, μεγάλωσε με άλλη νοοτροπία, έχει άλλη γνώμη δια τον εαυτόν του, δεν έμαθε σωστά τα μαθήματα περί μοναχισμού, καλλιεργήθηκαν και μοναχικά πάθη καινούρια μέσα εις τον μοναχισμόν, οπότε εκτροχιάστηκε και κατέληξε εκεί, να βρίσκεται σε λανθασμένη θέσι. Βέβαια, αυτό είναι το ένα τοις χιλίοις· ένα τοις εκατό, καλύτερα να είμεθα πιο επιεικείς.

     Και αυτό το ένα τοις εκατό, το συναντούν πολλοί Πατέρες. Πολλές φορές λέγει κανείς “ο γέροντάς μου, ο νους μου, ο εαυτός μου δηλαδή, ο λογισμός μου”. Και δεν λέγει, ο τάδε, ο τάδε. Που στηρίζει κανείς την αντίληψι; Διότι πολλές φορές έχει γίνει μία εκμετάλλευσις του θέματος της υπακοής και μία καταστρατήγησις της προσωπικής ελευθερίας και βουλήσεως του υποτακτικού και παντός υποτακτικού, λαϊκού, κληρικού και μοναχού. Διότι το θέμα της υπακοής έχει σχέσι με όλους και απευθύνεται εις όλους, και λαϊκούς και κληρικούς και μοναχούς. Είναι ο ίδιος νόμος, η ίδια θέσις, δεν έχομε άλλου είδους υπακοή εις τους μοναχούς, και άλλου είδους υπακοή εις τους λαϊκούς ή τους κληρικούς· είναι ο ίδιος δρόμος, η ιδία θέσις, είναι ένα. Άλλο που μένει καθένας και άλλο ποια είναι η προσωπική σχέσις. Όμως, το μάθημα είναι το αυτό, η νομοθεσία είναι η ιδία και η κρίσις είναι η ιδία. Μερικοί το παρεξηγούντο θέμα της υπακοής και λέγουν·

     - Κοίταξε αν θα πας κάπου να κάνης υπακοή, ξέρεις τι είναι η υπακοή;

     - Όχι.

     - Υπάρχει φόβος να χάσης κάθε έννοια ελευθερίας και προσωπικής εκφράσεως. Θα κάνης ό,τι σου λέει κάποιος άλλος ή κάποιοι άλλοι. Βέβαια, θα γίνεται και καμμία φορά και το δικό σου, έτσι για τον λογισμόν δηλαδή.

     Το λέγουν μερικοί έξω, οι κακές γλώσσες, αλλά, τελικά, είναι μία πνευματική δικτατορία η υπακοή.

     Κάποιοι νομίζουν ότι έχουν το μονοπώλιον, αυθεντάδες, γεροντάδες, αββάδες, κουβάδες, αυθεντίας αλάθητοι και ό,τι ειπούν γίνεται και… αλλοίμονο σε αυτόν, ο οποίος δεν θα ανθέξη αυτό το νόμισμα, αυτήν την νομοθεσίαν, αυτήν την σχέσιν. Και είναι θέμα ζωής, και επιμένουν σ’ αυτό καθώς είναι και ισόβιο το μάθημα· χωρίς αυτό δεν σώζεται κανένας· “πας ο υπάκουος θα πάη εις τον Παράδεισο, ο ανυπάκουος θα πάη εις την Κόλασιν”· είναι σκληρά τα διατάγματα και αλλοίμονον εις τον παρήκοον και δόξα και τιμή εις τον υποτακτικόν.

     Από την μία πλευρά, ούτως έχει το θέμα, αλλά από την άλλην πλευράν χρειάζεται μία διευκρίνισις και μία ανάλυσις, διότι το θέμα της υπακοής είναι το καθ’ εαυτόν πρωτεύον, από όλα τα πρωτεύοντα. Είναι το πρώτον, διότι είναι το θέμα της καθαρώς πνευματικής υπακοής δια τον Χριστόν, δια χάριν του Χριστού. Διότι έχομε πολλά είδη υπακοής. Εδώ, γίνεται υπακοή εις τον Χριστόν και δια τον Χριστόν, διότι πρώτος ο Χριστός έκαμνε υπακοήν. Και εμείς κάμνομε υπακοή σε άνθρωπον, δηλαδή εις τον γέροντα, ο οποίος πρέπει να κάμνη υπακοήν εις τον Χριστόν. Αν όμως διαπιστώσωμε ότι κάτι δεν έχει καλώς εις την σχέσιν του γέροντος με τον Χριστόν, εκεί μετά αποσύρομε την σχέσιν της υπακοής.

     Η υπακοή δεν είναι εφ’ όρου ζωής, με όλες τις προϋποθέσεις, αλλά είναι εφ’ όρου ζωής, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Εχάλασαν αι σχέσεις με τον Χριστόν; Εχάλασαν και αι σχέσεις της συνεργασίας και της υπακοής, και μεταξύ μας και με τον Χριστό. Επομένως είναι θέμα υγιούς λογικής, φωτισμένης διανοίας».

(Λόγοι πενιχροί εξ Αγίου Όρους, Τόμος Α΄, εκδόσεις Μυριόβιβλος, 2007, σελίδες 66-68)