Παρασκευή 31 Δεκεμβρίου 2010

« ΕΥΧΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ »


     Εύχομαι ολόψυχα σε όλους τους φίλους του blog μου και στις οικογένειές τους, Ευλογημένο και Ειρηνικό το Νέο Έτος 2011!

Με αγάπη Χριστού,
Καικιλία.

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

« ICOANA CRACIUNULUIL »

     
     Craciunul desemneaza in popor Nasterea Mantuitorului din Fecioara Maria. Icoana Craciunului este dominata de lumina. Pata de intuneric prezenta in icoana Nasterii, simbolizeaza intunericul in care zacea omenirea.
     Privita de sus in jos, in icoana Craciunului pot fi distinse trei paliere: ceresc, intermediar si pamantesc.
     In cel ceresc este prezenta raza stelei care face cunoscut celor pregatiti minunea (mentionam ca in unele icoane raza se desparte in trei, simbolizand cele trei Persoane ale Sfintei Treimi care se implica in mantuirea neamului omenesec), cetele ingeresti care s-au aratat la Nastere si au cantat: "Slava intru cei de sus lui Dumnezeu si pe pamant pace, intre oameni bunavoire!" (Luca 2,13-14) si cei trei magi cu varste diferite, semn ca mantuirea se adreseaza tuturor, indiferent de varsta.
     In al doilea palier este reprezentata Maica Domnului privindu-si pruncul. Acest palier nu este pur uman, caci este reprezentat si Mantuitorul. Ca prunc, Cuvantul intrupat este infasat cu giulgiu si asezat intr-o racla din piatra, anticipand moartea Sa de mai tarziu. Langa Prunc sunt prezente doua animale, scena care aminteste de profeţia lui Isaia: „Boul isi cunoaste stapanul si asinul ieslea domnului sau, dar Israel nu Ma cunoaste; poporul Meu nu Ma pricepe“ (Is. 1, 3). Trebuie sa retinem ca Iosif nu apare in acest palier, semn ca el este doar purtator de grija, nefiind implicat in Nasterea Domnului. In acest sens amintim ca in unele icoane Maica Domnului sta pe jumatate ridicata, nu doar intinsa pe un pat, simbol al faptului ca ea L-a nascut pe Hristos fara durerile facerii.
     Al treilea registru din icoana Craciunului este pamantesc. In el apare Iosif, impreuna cu un batran cocarjat. Unii au vazut in acest batran un pastor, dar cei mai multi au afirmat ca acest batran este diavolul care ii spune lui Iosif ca "nu este posibila o nastere feciorelnica, pentru ca ar contrazice legile naturii". Daca acceptam cea din urma talcuire a batranului, trebuie sa stim ca Iosif nu a cazut prada indoileii, caci el este reprezentat cu aureola, precum Pruncul, Maica Domnului si ingerii, de unde reiese ca era drept (Matei 1, 19).
     Registrul se termina cu doua femei care imbaiaza Pruncul. Este o scena inspirata din evangheliile apocrife. Amintim ca aceasta scena nu se regaseste la Dionisie din Furna in "Explicarea artei bizantine“ sau in “Erminia picturii byzantine”.

Adrian Cocosila.



Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2010

« Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ »

     
     Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας θεολογεί και διδάσκει μέσω της εικόνας. Είναι αρκετοί οι συμβολισμοί σε κάθε εικόνα και αξίζει ο πιστός να γνωρίζει τη θεολογία της και τους συμβολισμούς.
     Το ίδια πλούσια σε θεολογία και συμβολισμούς είναι η Ορθόδοξη εικόνα της Γεννήσεως της οποίας μια σύντομη ανάλυση ακολουθεί.
     Όλες οι αναφορές των Ευαγγελίων σχετικά με τη Γέννηση του Χριστού και η παράδοση της Εκκλησίας μας συνυπάρχουν στην εικόνα της Γεννήσεως.         
     Το σπήλαιο που εικονίζεται δηλώνει το σκοτάδι που υπήρχε στον κόσμο πριν από τη Γέννηση του Χριστού. Αλλά και τον Άδη τον οποίο άνοιξε και φώτισε ο Χριστός με την Ανάστασή Του. Η περίοπτη θέση της Παναγίας θέλει να μας δείξει το μεγάλο ρόλο της στη σωτηρία μας αλλά και τη στενή σχέση Χριστού Παναγίας. Η δε υποφαίνουσα λύπη στο πρόσωπο της Παναγίας μας παραπέμπει στους λόγους του προφήτη Συμεών κατά τον Σαραντισμό του Κυρίου: « σου δεν την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία ».
     Η σχετική απόσταση η οποία βρίσκεται το Θείο Βρέφος από τη μητέρα Του υποδηλώνει την βεβαιότητα και το δέος της Παναγίας μας για την Θεότητά Του. Εικονίζεται δε ο Χριστός σπαργανωμένος με κάποιο τρόπο που παραπέμπει σε σαβανωμένο νεκρό, υπονοώντας την Ταφή του Κυρίου.
     Μέσα στο σπήλαιο υπάρχουν μόνο δύο άκακα ζώα ( βόδι και όνος ). Εδώ ο εικονογράφος υπενθυμίζει ότι η παρουσία του Κυρίου στον κόσμο ελευθερώνει τους ανθρώπους από την « αλογία », αλλά και τους λόγους του Προφήτου Ησαϊα « έγνω βούς τον κτισάμενον και όνος την φάτνην του κυρίου αυτού. Ισραήλ δε με ουκ έγνω και ο λαός με ου συνήκε », όπου καυτηριάζει την αποστροφή του εκλεκτού λαού για το πρόσωπο του Χριστού.
     Ο Μνήστωρ Ιωσήφ στην Ορθόδοξη εικονογραφία εικονίζεται να κάθεται έξω από το σπήλαιο. Με αυτό τον τρόπο η Εκκλησία μας βεβαιώνει για την απείρανδρο γέννηση του Χριστού. Σε μερικές εικόνες μπροστά στον καθήμενο Ιωσήφ ζωγραφίζεται γέροντας που σύμφωνα με την παράδοση είναι ο διάβολος και προσπαθεί να σπείρει αμφιβολίες και υπόνοιες στον Ιωσήφ. Ειδικά δε σε κάποιες εικόνες κρατώντας ένα ραβδί του λέει ότι αν το ραβδί αυτό ριζώσει και βγάλει βλαστάρια και φύλλα τότε είναι δυνατό να γεννήσει και μια Παρθένος. Γι αυτό σε κάποιες εικόνες παρουσιάζεται με βλαστούς και φύλλα το ξερό ραβδί.
     Οι Άγγελοι με δέος βρίσκονται έξω από το σπήλαιο και αναγγέλλουν το χαρμόσυνο γεγονός στους Ποιμένες οι οποίοι υποδηλώνουν τους απλούς ανθρώπους του Ισραήλ που δέχτηκαν το Χριστό. Εικονίζονται επίσης οι Μάγοι και υποδηλώνουν τους σοφούς ανθρώπους που όμως η θέση και η γνώση τους δεν στέκονται εμπόδιο στο να αναγνωρίσουν το Χριστό ως Σωτήρα και Θεό. Υποδηλώνουν και τους εξ εθνών αναζητητές της αλήθειας και του Θεού.
     Σε όλο το σκηνικό της εικόνας δεν έρχεται σε αντίθεση με τη Θεολογία της Εκκλησίας μας η απεικόνιση του λουτρού.
Σε κάποιες εικόνες ζωγραφίζεται το Θείο Βρέφος να το πλένουν γυναίκες. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας και η Παναγία μας γέννησε χωρίς πόνους και ο Χριστός δεν είχε ανάγκη καθαρισμού. Με την απεικόνιση αυτή μάλλον τονίζεται η ανθρώπινη φύση του Χριστού όπως έγινε με την Περιτομή και την Υπαπαντή.
     « Τι σοι προσενέγκομεν Χριστέ ότι ώφθης επί γης ως άνθρωπος δι' ημάς; Έκαστον γαρ των υπό σου γενομένων κτισμάτων την εύχαριστίαν σοι προσάγει· οι Άγγελοι τον ύμνον, οι ουρανοί τον αστέρα οι Μάγοι τα δώρα, οι Ποιμένες το θαύμα ή γη το σπήλαιον, ή έρημος την φάτνην ημείς δε Μητέραν Παρθένον. Ο προ αιώνων Θεός, έλέησον ημάς ».
( Τροπάριο από τον Εσπερινό των Χριστουγέννων ).



Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2010

«Ο ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ Ο ΗΓΙΑΣΜΕΝΟΣ»

  
     Ο Άγιος Σάββας έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου του Β΄ του Μικρού. Καταγόταν από τη Καππαδοκία και ήταν γόνος επιφανούς και ευσεβούς οικογενείας.
     Από πολύ νωρίς γνώρισε τις θείες βουλές και αποφάσισε να αφιερωθεί στο μοναστικό βίο. Είχε τόση πίστη που κάποτε μπήκε σε ένα κλίβανο πυρός από τον οποίο βγήκε αβλαβής με τη βοήθεια του Θεού.
     Όταν ήταν δεκαοχτώ ετών έφυγε από το μοναστήρι των Φλαβιανών και πήγε στα Ιεροσόλυμα. Από εκεί κατευθύνθηκε προς την έρημο της Ανατολής για να συναντήσει τον Μέγα Ευθύμιο.
     Ο Ευθύμιος τον έστειλε σε ένα κοινόβιο, το οποίο διηύθυνε ο όσιος Θεόκτιστος. Ο Σάββας κατά την παραμονή του στο κοινόβιο έλαμψε λόγω του χαρακτήρα του και των αρετών του. Μάλιστα ήταν τόσο σοβαρός και ηθικός - παρά το νεαρό της ηλικίας - που προσαγορεύτηκε παιδαριογέροντας από τον Μ. Ευθύμιο.
     Ο Σάββας όσο μεγάλωνε τροφοδοτούσε όλο και περισσότερο το πνεύμα του, γι’ αυτό και τιμήθηκε με το χάρισμα της θαυματουργίας. Το χάρισμα αυτό το επιστράτευσε στην υπηρεσία των φτωχών και των ασθενών και έτσι επιτέλεσε σημαντικότατα έργα. Σε ηλικία ενενήντα τεσσάρων ετών ανήλθε προς Κύριον εν ειρήνη.

www.ecclesia.gr